Jak działa propranolol?
Propranolol to nieselektywny antagonista receptorów adrenolitycznych, tzw. beta-adrenolityk czy też beta-bloker. Oznacza to, że podawanie tego leku powoduje blokowanie receptorów beta1 i beta2. Efektem tego jest zmniejszenie częstotliwości rytmu serca, spadek siły skurczu mięśnia sercowego, a także obniżenie nadmiernego ciśnienia tętniczego. Dlatego też propranolol jest wykorzystywany do leczenia farmakologicznego takich dolegliwości jak nadciśnienie tętnicze i dławica piersiowa, kontrolowania komorowych i nadkomorowych zaburzeń rytmu serca, czy też w celu pierwotnej i wtórnej profilaktyki zawału mięśnia sercowego u pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą wieńcową.
Propranolol a doping
Beta-blokery, w tym także propranolol, nie bez powodu są postrzegane jako środki dopingujące. Receptory beta1 i beta2, które zostają zablokowane wskutek działania propranololu, są pobudzane do działania przez adrenalinę i noradrenalinę. Lek ten ogranicza możliwość ich aktywacji i jednocześnie zmniejsza aktywność wspomnianych neurotransmiterów, co w konsekwencji powoduje spadek ciśnienia tętniczego i zmniejszenie częstości akcji serca. Propranolol pozwala ograniczyć wysoki poziom adrenaliny, która jak wiadomo, rośnie w momencie konieczności rywalizacji sportowej np. podczas zawodów. Dzięki temu leki z kategorii beta-blokerów pozwalają ograniczyć niektóre negatywne efekty związane z dużym stężeniem adrenaliny np. drżenie mięśniowe, poczucie niepokoju, wzmożona potliwość czy przyśpieszone bicie serca. Z tego też powodu stosowanie propranololu jest zabronione w takich dyscyplinach jak:
- bilard,
- dart,
- golf,
- strzelectwo i łucznictwo,
- sporty samochodowe,
- narciarstwo i snowboard,
- sporty podwodne np. nurkowanie bez płetw, pływanie dynamiczne, łowiectwo podwodne czy statyczne wstrzymywanie oddechu.
W przypadku strzelectwa i łucznictwa stosowanie propranololu jest zabronione także poza zawodami sportowymi.
